Overdimensioneren en onderdimensioneren, wat is dat?

Bij het samenstellen van een zonnesysteem komt heel wat kijken. Een van de cruciale onderdelen waar je een weloverwogen keuze in moet maken, is de omvormer. Dit component speelt een belangrijke rol in de efficiëntie en effectiviteit van je zonnesysteem. Maar hoe bepaal je welke omvormer geschikt is voor jouw systeem? En wat betekenen de begrippen ‘overdimensioneren’ en ‘onderdimensioneren’ in dit verhaal? Wij leggen het je uit in dit blog.

De rol van een omvormer in een zonnesysteem

De omvormer is een onmisbaar element in het zonnesysteem. Het zorgt ervoor dat de zonne-energie die opgewekt wordt door de zonnepanelen (ook wel gelijkstroom of DC-vermogen genoemd) omgezet wordt in bruikbare stroom in huis (namelijk stabiele wisselstroom van 230 Volt, ook wel AC-vermogen genoemd).

Om het hoogste rendement te bereiken, is het cruciaal dat de omvormer en zonnepanelen optimaal op elkaar zijn afgestemd. Een belangrijk onderdeel van dit afstemmingsproces is het 'dimensioneren' van de omvormer.

Dimensioneren, wat is het? 

Als men praat over dimensioneren, dan gaat het over het vermogen van de omvormer. Afhankelijk daarvan zal de omvormer over- of onderdimensioneren bij een bepaald aantal zonnepanelen.

Bij overdimensioneren is het vermogen van de omvormer kleiner dan dat van alle zonnepanelen bij elkaar. Bij onderdimensioneren is het vermogen van de omvormer groter dan dat van alle zonnepanelen bij elkaar.

Belangrijk om te weten is dat het vermogen van een zonnepaneel vastgelegd is onder Standard Testing Conditions (STC). Dit zijn de ideale omstandigheden waarin een zonnepaneel een bepaald vermogen opwekt, denk onder andere aan perfecte instraling van de zon, temperatuur en windsnelheid. Zo zal een 435Wp zonnepaneel in deze ideale omstandigheden maximaal 435Wp opwekken, maar in de realiteit wordt dit niet altijd behaald.

Overdimensioneren

Wanneer je een aanbod van zonnepanelen ontvangt zul je zien dat we regelmatig kiezen voor een omvormer met minder vermogen dan het totaal aan zonnepanelen bij elkaar. Overdimensioneren, dus. Er zijn verschillende redenen waarom we daarvoor kiezen:

1. Bij overdimensionering is de capaciteit van de omvormer dus minder groot dan het maximale vermogen van de zonnepanelen. Dit betekent dat op hele zonnige dagen zonne-energie verloren gaat omdat de zonnepanelen in de middag meer kunnen opwekken dan dat de omvormer kan verwerken. Dit noemen we ‘aftoppen’ en komt in Nederland slechts enkele dagen per jaar voor. Zonnepanelen dus zelden hun maximale capaciteit bereiken. Overdimensioneren is daarom vaak de slimste keuze bij suboptimale weerstomstandigheden.
2. Hoe kleiner de omvormer, hoe minder spanning de omvormer nodig heeft om op te starten. Een kleinere omvormer kan dagelijks sneller opstarten en later afsluiten dan een grotere omvormer. Een kleinere omvormer kan dus meer uren per dag zonne-energie omzetten in wisselstroom dan een grotere omvormer. Ook om deze reden is het vaak interessanter om te kiezen voor overdimensioneren, dus een kleinere omvormer vergeleken met het vermogen van je zonnepanelen.
3. Bovendien is een kleinere omvormer voordeliger qua aanschaf dan een grotere. Deze kostenefficiëntie speelt ook een rol bij het selecteren van de ideale omvormer.

Onderdimensioneren

Bij onderdimensionering wordt er gekozen voor een omvormer met een groter vermogen dan het totale vermogen van de zonnepanelen opgeteld. Hierdoor zal de omvormer op stralende dagen niet aftoppen en kan je op een ideale zonnige dag maximaal zonne-energie opwekken. Echter zal de omvormer door het grote vermogen dagelijks later opstarten en eerder afsluiten, waardoor je bij zonsopgang en zonsondergang minder energie opwekt.

De grafiek hieronder geeft het verschil weer tussen over- en onderdimensioneren. Zo zie je rood gearceerd het aftoppen waar je te maken mee krijgt bij overdimensioneren. Daarnaast zie je groen gearceerd waar je juist extra energiewinst hebt als je kiest voor overdimensioneren.

In de tabel zie je dat de opbrengst in totaliteit bij overdimensioneren hoger is dan bij onderdimensionering. Dat komt doordat de kleinere omvormer eerder opstart en later in stand-by modus gaat dan de grotere omvormer.

Voor elke specifieke situatie maken onze solar specialisten een grondige afweging bij de keuze van de omvormer. Onze solar specialisten houden daarbij rekening met diverse variabelen zoals de locatie van het dak, de oriëntatie van de panelen en het verwachte energieverbruik.

Ben je benieuwd naar de mogelijkheden bij jou thuis? Vraag vrijblijvend een offerte aan en ontvang een persoonlijk advies van onze experts.